inforenovatie van twee panden naar winkelruimte en vier sociale woningen
jaar2020 - ...
statuswinnend wedstrijdontwerp, voorontwerp
budget€1.017.500
plaatsHooikaai, Brussel
bouwheerOCMW Brussel/CPAS Bruxelles
De bestaande panden Hooikaai 1-3 en 5 bevinden zich op het raakpunt van verschillende wijken en historische infrastructuren. Restanten van de voormalige kaaien met de naastliggende grote pakhuizen, de typische Brusselse burgerwoningen, de Van Hoetergang als goed bewaarde herinnering aan de volgebouwde binnengebieden: allen dragen ze bij aan het speciale karakter van de Alhambrawijk. Echter verloor de wijk haar allure en geraakte ze in verval, met meest opvallend de komst van de sekswerkers vanaf de jaren ’90. De renovatie van de KVS en de kaaien, initiatieven als ‘de Flamingo’ en ontwikkelaarsprojecten brengen meer leven in de omgeving, maar bieden geen oplossingen op maat van de buurtbewoner. Het ontwerpvoorstel zal hier bewust wel op focussen.
Een van de grote uitdagingen voor het project is om de gebouwen in het bijzonder, maar ook hun onmiddellijke omgeving in het algemeen een hernieuwde fierheid te geven. We willen de bewoners en buren een gebouw geven waar ze trots op kunnen zijn. Een gebouw dat vooral degelijk is, maar ook verwondering durft op te wekken. Een gebouw dat zich perfect inbedt in zijn omgeving, maar dat zich tegelijkertijd niet wil wegcijferen.
Enerzijds willen we, deel uitmakend van het plein voor de KVS, een antwoord bieden aan de tegenoverliggende hoekgebouwen en de publieke ruimte afwerken met de waardige pleingevel waar ze om vraagt. We streven hierbij geen spektakelarchitectuur na, maar kiezen voor een sobere volumetrie op schaal van de directe omgeving. Het gebouw zoekt in zijn detaillering en gevelcompositie subtiel toenadering tot de schouwburg. De centrale inpandige terrassen refereren naar de prominente nissen in de voorgevel. De stalen luifel rondom de handelsruimte en de balkons van de woningen zijn een duidelijke knipoog naar de overbuur. Hoewel de tweedeling tussen de gebouwen zichtbaar blijft, tonen ze zich voortaan als een levendig ensemble.
Anderzijds maken de gebouwen deel uit van de straat. We geloven in de inherente kwaliteit van de bestaande gebouwen en appreciëren sterk de historische waarde van de waardevolle burgerwoning en het hoekgebouw met uitnodigende plint. Daarom hanteren we een behoudsgezinde en pragmatische ontwerpstrategie, gericht op renovatie en uitbreiding. We respecteren de inherente logica van de gebouwen en geven de ruimtes de invulling waarvoor ze gemaakt zijn: in het rijhuis geven we de familiewoning vorm onder een nieuw mansardedak. Het hoekgebouw biedt plaats aan drie eenslaapkamerappartementen dankzij de toevoeging van een extra dakverdieping op de plaats van de zolder. Met enkele welgekozen ingrepen voegen we extra gelaagdheid en beleving toe. Het gedeelde inkomportaal refereert naar het archetype van de Brusselse gangen of ‘impasses’ en de historische Van Hoetergang even verderop in de straat. De gelijkvloers van het hoekgebouw wordt verhoogd, waardoor de ruimte aan grandeur wint en zich nog meer uitnodigend toont naar het voorplein. Een centrale travee met inpandige terrassen opent het gebouw op de bovenliggende woonverdiepen naar z’n omgeving. Intern brengen deze juist meer privacy, doordat de woonruimtes zich subtiel terugtrekken rondom deze inpandige buitenruimte.